Przejście do strony głównej serwisu DSH

W związku z decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o czasowym zawieszeniu działalności instytucji kultury odwołujemy wszystkie planowane wydarzenia do dnia 25 marca. Dom Spotkań z Historią oraz Księgarnia XX wieku zostają na ten czas zamknięte dla zwiedzających. Będziemy informować o wszelkich nowych terminach i rozwoju sytuacji.

****
Zobacz nieznane świadectwa filmowe z pierwszych miesięcy okupacji niemieckiej nagrywane przez stacjonujących w Warszawie niemieckich żołnierzy i przedsiębiorców.

Wkraczając na tereny Polski we wrześniu 1939 roku a potem w czerwcu 1941 na tereny byłych Kresów, wielu Niemców było wyposażonych w amatorskie kamery, ich pierwsze zetknięcie ze Wschodem jest więc dobrze udokumentowane. Co szokowało, zaskakiwało, fascynowało Niemców trzymających kamery? Jaki obraz byłej II RP wyłania się z tych nagrań? Jak to co zastali miało się do propagandowego obrazu Polski i Polaków? Naszymi gośćmi będą prof. Włodzimierz Borodziej oraz dr Felix Ackermann. Spotkanie poprowadzi Michał Wójcik.

****

W 1932 roku firma Kodak wprowadziła na rynek wynalazek, który zdemokratyzował kino – lekkie, przenośne kamery. Węższa niż w przypadku profesjonalnego sprzętu taśma 8mm pozwalała zapisać na jednej rolce 10 minut nagrania. Firma zapewniała pełną obsługę w myśl hasła: „Ty naciskasz przycisk, my robimy resztę”. Filmowcy-amatorzy utrwalali więc na taśmach wszystko: relacje z wakacji i podróży, uroczystości rodzinne, wydarzenia publiczne, spacery i życie domowe. Niektórzy próbowali kręcić scenki rodzajowe.

Wybuch wojny nie oznaczał końca kariery home movies. Filmowcy-amatorzy w żołnierskich mundurach poruszali się po całej Europie, docierając wszędzie, gdzie stacjonowały niemieckie wojska. Utrwalali to, czego nie chciały widzieć kamery filmujące na użytek propagandy III Rzeszy: zniszczone miasta i wsie, drogi pełne zrozpaczonych, bezradnych ludzi. Im dłużej trwała wojna, tym rejestrowane obrazy stawały się dramatyczniejsze: groby zabitych, masowe egzekucje cywili, płonące wioski. Wojna się skończyła, a filmy stały się wstydliwą pamiątką, jeszcze jednym kłopotliwym spadkiem po historii. Wylądowały na strychach, zamknięte, zakurzone, źle przechowywane – tworzą niechciane archiwum.

To właśnie te nieznane i odrzucone świadectwa filmowe z okresu okupacji niemieckiej nagrywane przez żołnierzy i przedsiębiorców będą tematem spotkań. W ramach każdego z nich pokażemy wybrane fragmenty filmów poświęcone innemu okresowi bądź aspektowi okupacji niemieckiej oraz życia codziennego na terenach polskich okupowanych przez III Rzeszę.