Przejście do strony głównej serwisu DSH

„Towarzyszyła mi w każdej chorobie. Dzięki niej — kaszląca i zasmarkana — umierałam ze śmiechu. Joanna Chmielewska i jej «ironiczne kryminały» rozbroiły niejedną katastrofę ropnej anginy lub zapalenia oskrzeli. Zniewalała swoich czytelników poczuciem humoru. I optymizmem w każdej sytuacji” — mówi Agata Tuszyńska, która w kolejnym odcinku cyklu „Sztuka pisania” przybliży postać i twórczość Joanny Chmielewskiej. Emisja na Facebooku i YouTube Domu Spotkań z Historią.



Irena Barbara Kuhn, urodziła się w 1932 roku w Warszawie — tuż po prima aprilis. To nie może być przypadek, bo jej życiowe i literackie przygody przypominały często niestworzone historie właściwe dniowi wygłupów i psikusów.

Młoda pani architekt zadebiutowała w 1964 roku jako Joanna Chmielewska powieścią „Klin”. Imię z bierzmowania, nazwisko po ciotecznej prababce, by „mężowskiego po literaturze nie szargać”. Książkę wkrótce sfilmowano. „Lekarstwo na Miłość” w reżyserii Jana Batorego, z udziałem Kaliny Jędrusik i Andrzeja Łapickiego, zawierało wszelkie cechy ironii właściwe przyszłej autorce rozchwytywanych kryminałów. „Wszyscy jesteśmy podejrzani” (1966), „Krokodyl z kraju Karoliny” (1969), „Całe zdanie nieboszczyka” (1972) czy „Lesio” (1973) znaczyły kolejne etapy jej niezwykłej pisarskiej aktywności.

Wydała ponad 70 tomów prozy, w tym żartobliwe poradniki „Jak wytrzymać z mężczyzną” (1996), „Jak wytrzymać ze współczesną kobietą” (1996) i „Jak wytrzymać ze sobą nawzajem” (2001). Tłumaczono ją na kilkanaście języków, wydawano w milionach egzemplarzy. Najchętniej w Rosji, gdzie w latach 90. stała się najpoczytniejszą autorką zagraniczną. Dorównywał jej wówczas tylko Stanisław Lem.

Lubiła pisać. Lubiła hazard. Lubiła alkohol i bursztyny. Lubiła palić papierosy. Latami grywała na wyścigach na warszawskim Służewcu i w kasynach. Nie tylko w Polsce. Wyróżniała ruletkę i jednorękiego bandytę. Czasem wygrywała. Była przekorna i nieprzewidywalna. Mściwa — tylko w książkach. Praktyczna w ubiorze, rzadziej w życiu. Ale chodziła na szpilkach. W kapeluszach wyglądała okropnie, jak twierdziła. Żartowała, że powinna dostać Nagrodę Nobla za rozweselanie społeczeństwa — „Jak zaczną się śmiać, przestaną się bić!”.

Każda jej historia miała happy end. Dawała nadzieję. Dlatego ją kochano.



Sztuka pisania to autorski cykl Agaty Tuszyńskiej — pisarki, poetki i reportażystki. Jest autorką wielu książek biograficznych, między innymi „Singer. Pejzaże pamięci” (1994), „Długie życie gorszycielki. Losy i świat Ireny Krzywickiej” (1999) czy „Narzeczona Schulza” (2015), a także osobistych: „Rodzinnej historii lęku” (2005), „Ćwiczeń z utraty” (2007) czy wspólnie z Dorotą Barczak-Perfikowską, Grażyną Latos, Elżbietą Strzałkowską i Wiolettą Wejman „Bagaż osobisty. Po Marcu” (2018). Jej książki tłumaczono na kilkanaście języków.