Dom Spotkań z Historią zaprasza na pokazy monodramu Agnieszki Przepiórskiej „OCALONE” na podstawie tekstu Piotra Rowickiego w reżyserii Mai Kleczewskiej.
TERMINY:
• 5-10 listopada, g. 19:00, V piętro budynku PAST-y, ul. Zielna 39, Warszawa
bilety: 60 zł (normalny), 40 zł (ulgowy)
Bilety do kupienia za pośrednictwem platformy:
Goingapp: https://goingapp.pl/wydarzenie/kleczewska-przepiorska-rowicki-ocalone-2/warszawa-listopad-2024
Empikbilety: https://empikbilety.pl/szukaj?query=ocalone
„OCALONE” to historia Ireny K., która po 80. latach odzyskuje głos i opowiada o zdarzeniach z „Zieleniaka” – obozu przejściowego zorganizowanego w sierpniu 1944 r. na warszawskiej Ochocie przez oddziały SS RONA dla ludności cywilnej.
Producentem spektaklu jest Dom Spotkań z Historią, partnerami wydarzenia – Fundacja Polskiego Państwa Podziemnego oraz Ośrodek Kultury Ochoty. Premiery spektaklu, które odbyły się 30 września i 1 października 2024, zainaugurowały pierwszą edycję „FESTIWAL BOHATEREK” (30 września-12 października). Patronem honorowym Festiwalu Bohaterek jest prezydent Miasta Stołecznego Warszawy, Rafał Trzaskowski. Matronat nad wydarzeniem objęła Warszawska Rada Kobiet.
**************
RECENZJE:
„Chyba najsilniej działający na emocje ze wszystkich, zawsze poruszających monodramów Agnieszki Przepiórskiej. (…) to wstrząsająca relacja z wojennego opiekła kobiet i hołd oddany tym, o których do niedawna się nie mówiło.”
Aneta Kyzioł, „Polityka”
„Mimo że Rowicki, Przepiórska i Kleczewska kończą „Ocalone" podniosłą formą wywołania do apelu, to teatr prowadzi nas tu do zderzenia porządków i stylów mówienia — prywatnej opowieści i bohaterskiej historii państwowej. Czy aby uczcić i dostrzec potworne cierpienie i niewidzialną przez lata krzywdę, trzeba wpisać je w heroiczny patos? „Ocalone" zostawiają nas z pytaniami.”
Witold Mrozek, „Gazeta Wyborcza”
„Przez lata historia wojennej seksualnej przemocy była spychana w niepamięć, a przecież jest nieodłączną częścią wojny, bronią, która rani na dziesięciolecia. I którą ciągle się stosuje. Końcowy, patetyczny apel zgwałconych i zabitych kobiet z Zieleniaka wstrząsa mną do głębi. Ta historia się nie skończyła.”
Katarzyna Janowska, „Newsweek”
„Gdy Agnieszka Przepiórska w finale opasuje ową wstęgą widownię, stało się dla mnie jasne, że wraz z Mają Kleczewską i resztą zespołu spektaklu chciałaby, żebyśmy, my widzowie, po przeżyciu tej opowieści, stali się w jakiś sposób częścią tego pomnika; żebyśmy go stworzyli nie przy pomocy podarowanych na jego budowę pieniędzy, płacąc za kamień, a sercem; pamiętając o koszmarze bohaterek tamtych dni i nosząc kawałek ich bólu oraz cierpienia na jego dnie. Piękny to dowód wiary w teatr, będący medium skutecznym zmieniającym świat!”
Tomasz Domagała, domagalasiekultury.pl
„Monodram „Ocalone" łączy formy właściwe teatrowi faktu z teatrem kreacyjnym, realistyczną narrację z metaforą. Powstała na wskroś nowoczesna, przejmująca opowieść o bolesnej, wciąż słabo rozpoznanej ranie. Jest w tym geście artystów coś z Żeromskiego rozdrapywania ran, „żeby się nie zabliźniły błoną podłości". I jest wiara w ozdrowieńczą siłę teatru.”
Tomasz Miłkowski, „Przegląd”
„Spektakl grany jest na piątym piętrze Pasty, legendarnego budynku, którego żelbetowa konstrukcja mimo ataków Niemców nie zdradziła swych obrońców do końca Powstania. Teraz we wnętrzu odartym do surowego betonu opowiada tragedię umęczonych kobiet Ochoty. Za oknami migocze szczęśliwa, mimo wszystko bezpieczna Warszawa trzeciej dekady XXI wieku, a my lewitujemy ponad nią w kapsule zbrodni i bólu sprzed ośmiu dekad.”
Maciej Nowak, „menadżer, krytyk”
„Uprzedzę od razu, to nie będzie Wasze „zwykłe” wyjście do teatru, tego monodramu nie obejrzycie bezkarnie. To jeden z takich spektakli, po których trudno bić brawo, bo oklaski trochę unieważniają to, co się obejrzało, to, o czym się usłyszało. A jednak po długiej chwili przejmującej ciszy publiczność aktorce za Ocalone dziękuje, bo – to wspaniała robota. (…) Ten wspaniały spektakl, będący hołdem złożonym niemym dotąd ofiarom Zieleniaka, widziałem przed ponad tygodniem i - wciąż nie mogę z niego wyjść.”
Rafał Turowski, „rafalturow.ski”
„To najmocniejszy z monodramów Agnieszki Przepiórskiej. W mistrzowski sposób prowadzi swoją postać od złamanej staruszki, przez skrzywdzoną dziewczynkę, do oszalałej z bólu mścicielki. Bardzo ważnym uzupełnieniem są oparte na starych zdjęciach animacje Krzysztofa Garbaczewskiego.”
Przemysław Gulda, „guldapoleca”
„Wspaniale intensywne, różnorodne, bo nasycone niewinnością, bólem, tęsknotą, chęcią zemsty, rezygnacją i walką aktorstwo Agnieszki Przepiórskiej w ekspansywnie emocjonalnej choreografii Anny Krysiak doskonale łączy się z plastycznymi kompozycjami Krzysztofa Garbaczewskiego, które działają na wielu poziomach percepcji. Obraz słowny, choreograficzny i filmowy stapiają się, wzmacniając siłę wymowy monodramu Piotra Rowickiego. Reżyseria Mai Kleczewskiej nadaje mu swą ostrą bezkompromisowością trudnej prawdy indywidualne, wyraziste, wieloznaczne piętno. Moc.
Co zostało OCALONE tak naprawdę? Ludzie? Życie? Pamięć? Godność? Człowieczeństwo? Co w NAS jest OCALONE wobec demonów wojny, gwałtu człowieka na człowieku i świata na świecie, wobec barbarzyństwa zła, które nie umiera nigdy? Czy jesteśmy jeszcze w stanie OCALIĆ cokolwiek? Czy zdążymy? Póki co, ta sztuka ocala w nas nadzieję, że tak.”
Ewa Bąk, „Okiem Widza”
*********
„Gwałt to broń, która razi z siłą bomby atomowej, bo ma odebrać godność i człowieczeństwo, zniewolić, zabić odwagę, poczucie sprawiedliwości. Dla zbrodniarzy jest narzędziem wojny o wiele mniej kosztownym niż najbardziej prymitywny karabin” – to słowa Pawła Smoleńskiego, które odnoszą się do współczesnych konfliktów i które pokazują, że to „narzędzie” wykorzystywane jest tak samo obecnie, jak było w przeszłości.
OD TWÓRCÓW: Po osiemdziesięciu latach Irena K. z ulicy Opaczewskiej odzyskuje głos. Przez te wszystkie lata chodziła koło miejsca, gdzie wydarzyła się tragedia. Koło szkoły, którą spalono. Koło placu, na którym sprzedawano warzywa i owoce. I teraz też kwitnie handel. Nikt nie chciał słuchać. Nikt nie chciał się zatrzymać. Nikt tego nie potrzebował, po co rozdrapywać rany? „Ocalone” to historia prawdziwa, która wydarzyła się w połowie XX wieku. W środku Europy. W Polsce. W Warszawie. W obozie przejściowym na Zieleniaku masowo gwałcono kobiety. Nikt dokładnie nie wie, ile ich było. Setki? Tysiące? Nikt nie zna ich nazwisk ani imion. Sprawcy są znani: Ronowcy, diabły umazane marmoladą, obwieszone zegarkami, pijące wódkę z baniek po mleku, w kradzionych koszulach i z karabinami na sznurkach. Ofiary wybierali nocami, pomagali sobie latarkami. Krzyki, jęki, skowyt, stos spuchniętych ciał, a potem cisza. Irena K. odzyskała głos. Musi zebrać wszystkie siły, aby przywrócić pamięć o wszystkich nieznanych bohaterkach poległych w sierpniu 1944 roku na warszawskim Zieleniaku. Musi zadbać o ich obecność w świadomości dzisiejszych i przyszłych pokoleń. Zapraszamy Państwa na uroczyste odsłonięcie pomnika, który na zawsze zachowa w pamięci los bohaterek.
OCALONE, reż. Maja Kleczewska, fot. Magda Hueckel
OCALONE
w roli Ireny K.:
Agnieszka Przepiórska
tekst:
Piotr Rowicki
reżyseria:
Maja Kleczewska
kostium:
Konrad Parol
muzyka:
Cezary Duchnowski
wideo:
Krzysztof Garbaczewski
choreografia:
Anna Krysiak
konsultacja merytoryczna:
Sylwia Chutnik, dr Wiola Rebecka, Joanna Rolińska
kwerenda w zbiorach Archiwum Historii Mówionej DSH i FOK:
Joanna Rączka
projekt plakatu:
Alina Rybacka
kierowniczki produkcji:
Małgorzata Błasińska, Agata Kucharska (DSH), Olga Stefańska
współpraca produkcyjna:
Weronika Komorowska (DSH)
promocja:
Marta Czyż, Marianna Januszewicz, Maja Raczyńska, Marta Rogowska, Nadzieja Rudzka, Kaja Stępkowska
producentka wykonawcza:
Katarzyna Puchalska (DSH)
producent:
Dom Spotkań z Historią
partnerzy projektu:
Fundacja Polskiego Państwa Podziemnego, Ośrodek Kultury Ochoty.
Spektakl dofinansowany w ramach środków z KPO.
Specjalne podziękowania dla
Alicji Brudło, dyrektorki Ośrodka Kultury Ochoty oraz dla dyrekcji XXI Liceum Ogólnokształcącego im. Hugo Kołłątaja.
Spektakl dla osób powyżej 16 roku życia. W spektaklu są sceny przemocy, w tym przemocy seksualnej oraz wulgarny język.
kontakt dla mediów:
Kaja Stępkowska, k.stepkowska@dsh.waw.pl, 693 463 665