
Jakie ślady zostawiają w jednostkach i w społecznościach doświadczenia graniczne, takie jak wojna, pobyt w obozie koncentracyjnym czy przeżycie rozpadu systemu politycznego? W jaki sposób trauma wpływa na kształtowanie tożsamości – zarówno osobistej, jak i zbiorowej. Jak o tym opowiadać bez popadania w banał?
Punktem wyjścia do dyskusji w ramach spotkania z cyklu "NAUKA OBJAŚNIA ŚWIAT", organizowanego przez DSH i Fundację na rzecz Nauki Polskiej, będą trzy wyjątkowe książki, które, z różnych perspektyw, podejmują temat zależności między traumą i tożsamością:
praca naukowa Drugie pokolenie obozowe Marii Buko (wyd. Monografie FNP, 2024)
powieść Koniec Marty Hermanowicz (wyd. ArtRage, 2024)
proza eseistyczna Król Warmii i Saturna Joanny Wilengowskiej (wyd. Czarne, 2024)
Maria Buko w książce Drugie pokolenie obozowe analizuje relacje dzieci byłych więźniów i więźniarek niemieckich obozów koncentracyjnych, pokazując, jak doświadczenia rodziców wpłynęły na ich życie. Praca opiera się na pogłębionych wywiadach i stanowi ważny głos w dyskusji o pamięci, milczeniu i międzypokoleniowym przekazie traumy.
Koniec Marty Hermanowicz to poruszający literacki opis niespokojnego XX wieku. Historia o tym, w jaki sposób kolejne pokolenia mierzą się z dziedzictwem traumy i z pamięcią pełną luk. Książka stawia pytania o tożsamość współczesnych Polek i Polaków, konstruowaną na styku tego, co prywatne i polityczne, odziedziczone i wyparte.
Joanna Wilengowska w Królu Warmii i Saturna snuje osobistą, a zarazem głęboko osadzoną w lokalnym kontekście, opowieść o rodzinie, pamięci i wychodzeniu z cienia przeszłości. Łącząc eseistykę z literaturą faktu, pokazuje, jak indywidualna historia może stać się lustrem dla zbiorowego doświadczenia, a mikrohistoria – kluczem do zrozumienia większych narracji.
Podczas spotkania sprawdzimy, czy odmienne sposoby narracji mogą się uzupełniać, ukazując złożoności ludzkiego doświadczenia. Porozmawiamy o tym, jak naukowa analiza i literacka opowieść obrazują historię – nie tylko jako zbiór faktów, ale także jako sumę wspomnień, emocji i przeżyć.
O cyklu NAUKA OBJAŚNIA ŚWIAT. SPOTKANIA Z MONOGRAFIAMI FUNDACJI NA RZECZ NAUKI POLSKIEJ W DSH
DSH i Fundacja na rzecz Nauki Polskiej zapraszają na cykl spotkań, podczas których postaramy się lepiej zrozumieć naszą skomplikowaną rzeczywistość. Co miesiąc, autorki i autorzy serii wydawniczej Monografie FNP, prezentującej prace z nauk humanistycznych i społecznych, porozmawiają w DSH z gośćmi i gościniami ze świata sztuki, kultury i nauki. Specjaliści z odmiennych dziedzin podyskutują o najróżniejszych wymiarach codzienności: od rozrywki, przez relacje międzyludzkie i społeczne, aż do kwestii tożsamości i pamięci. Mamy nadzieję, że każde spotkanie będzie okazją do przekraczania granic między dyscyplinami i poszukiwania nowych sposobów rozumienia nas samych i otaczającej nas rzeczywistości – wczoraj, dziś i jutro.
Spotkania odbywają się w siedzibie DSH przy ul. Karowej 20 w Warszawie. Wstęp wolny!
Monografie FNP to prestiżowa seria oryginalnych i odkrywczych prac z zakresu nauk humanistycznych i społecznych wyłanianych w konkursie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej od 1994 roku.
HARMONOGRAM SPOTKAŃ
- 9.04.2025, g. 18 – Czym jest koncert i jak się zmienia?
- 21.05.2025, g. 18 – Niełatwe (auto)biografie
- 11.06.2025, g. 18 – Bratnia przemoc, czyli niepiękne międzywojnie
- 25.06.2025, g. 18 – Trauma, tożsamość, mikrohistorie
- 11.09.2025, g. 18 – Praktyki mniejszości
- 1.10.2025, g. 18 – Kim jest autorka? (spotkanie w ramach Festiwalu Bohaterek)
- 5.11.2025, g. 18 – Gra w klasy
- 10.12.2025, g. 18 – Miłość w czasach późnego kapitalizmu
Wstęp wolny!
