Archiwum wydarzeń

  • wydarzenia archiwalne

Archiwum wydarzeń

Intelektualiści u władzy. Od T.G. Masaryka do Havla

26.02.2015

Intelektualiści u władzy. Od T.G. Masaryka do Havla

26.02.2015

  • wydarzenia archiwalne
wydarzenia archiwalne  
Spotkanie inspirowane książką Rozmowy z T.G. Masarykiem. Autorem jest Karel Čapek – jeden z najważniejszych współczesnych czeskich pisarzy, filozof i polityk. Gośćmi spotkania będą: prof. Piotr Maciej Majewski z Insytutu Historycznego UW,  dr Grzegorz Gąsior pochodzący z Zaolzia historyk, autor wielu publikacji dotyczących Czech i Słowacji oraz Petr Janyška, dyrektor Czeskiego Centrum w Warszawie. Rozmowę poprowadzi Maciej Podbielkowski. Tomasz Masaryk to dla Czechów postać wyjątkowa. Pierwszy i najdłużej urzędujący prezydent Czechosłowacji. Powszechnie uważany za twórcę państwa. Stał się integralną częścią czeskiej kultury, a jego postać obrosła wieloma legendami i anegdotami. Karel Čapek, znany polskim czytelnikom z prze-kładów wielu powieści i opowiadań, jest jednym z najważniejszych czeskich autorów XX wieku. Rozmowy z T. G. Masarykiem to książka, którą trudno wpisać w schemat zwykłego wywiadu. Jest to nie tylko rozmowa polityka z jego oddanym zwolennikiem, ale także osobista konwersacja dwóch przyjaciół: polityka i filozofa z pisarzem i dziennikarzem. Tomasz Masaryk opowiada o swoim dzieciństwie i młodości, wspomina historię chłopca urodzonego w domu woźnicy i służącej, który – dzięki ambicjom matki, własnym talentom i ogromnemu wysiłkowi – zdobył tytuł profesora filozofii i zrobił karierę polityczną. W książce znajdziemy też wiele często bardzo osobistych przemyśleń prezydenta – jego rozważań nad sprawami ważnymi dla niego jako filozofa – metafizyki, religii, refleksji o narodzie, Bogu, chrześcijaństwie. Rozmowy z T. G. Masarykiem trudno nazwać wywiadem z jeszcze jednego powodu. Jak pisze sam Karel Čapek: „Powiedziałem, że w wypowiedziach słownych Masaryka myśl stale toruje sobie drogę w upatrzonym przez się kierunku. […]. W rzeczywistości bynajmniej nie były takie spoiste, jak to wygląda teraz; żaden temat nie został wyczerpany za pierwszym razem i w takim porządku, w jakim jest zapisany. Myśl Masaryka zmierza właśnie w swoim własnym kierunku; ma, że tak powiem, swój bieg, w którym zawsze wcześniej lub później, lecz niemal nieuchronnie się toczy”. K. Čapek, Rozmowy z T.G. Masarykiem, tłum. P. Godlewski, red. nauk. i wstęp J. Tomaszewski, Warszawa 2014, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 313–314. W Czechach Rozmowy z T. G. Masarykiem – pierwsza ich część – po raz pierwszy ukazały się drukiem w 1928 roku. Kolejne części ujrzały światło dzienne w latach 1931 i 1935. Dziewięć lat zajęło Karelowi Čapkowi zebranie i dokładne spisanie wspomnień, przemyśleń i refleksji pierwszego prezydenta Czechosłowacji. W polskim przekładzie Rozmowy z T.G. Masarykiem ukazują się po raz pierwszy. Warto zaznaczyć, że jest to jedno z ostatnich tłumaczeń, jakich dokonał Piotr Godlewski – historyk, uczestnik Powstania Warszawskiego, tłumacz języków czeskiego i słowackiego, m.in. książek Karela Čapka, Bohumila Hrabala i Milana Kundery. Polskie wydanie zostało opatrzone wstępem niedawno zmarłego profesora Jerzego Tomaszewskiego, wybitnego polskiego historyka, profesora Uniwersytetu Warszawskiego, jednego ze współtwórców Muzeum Historii Żydów Polskich.