„Budujemy nowy dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945–1952” to drugie, rozszerzone i uzupełnione wydanie publikacji poświęconej odbudowie Warszawy w pierwszych latach po II wojnie światowej. Bogato ilustrowana książka zawiera ok. 170 fotografii, dokumentów i ilustracji dokumentujących urbanistyczno-architektoniczne losy stolicy na przestrzeni kluczowych siedmiu powojennych lat. Materiał ilustracyjny wydanej w dwóch wersjach językowych polsko-angielskiej publikacji pochodzi m.in. z Polskiej Agencji Prasowej, FORUM Polskiej Agencji Fotografów, zasobów Archiwum Państwowego w Warszawie oraz archiwów prywatnych. Autorami zdjęć są m.in. Edward Falkowski, Karol Pęcherski, Zbyszko Siemaszko i Zdzisław Wdowiński. Książka autorstwa Jerzego S. Majewskiego, Tomasza Markiewicza została wydana w dwóch wersjach językowych, polskiej i angielskiej.

We wstępie do książki czytamy: „Powojenna odbudowa Warszawy wymyka się jednoznacznym ocenom. Z jednej strony zgodnie z narzuconą z zewnątrz ideologią usiłowano zrekonstruować stolicę jako modelowe miasto socjalistyczne. Skomunalizowano, a później upaństwowiono grunty, zwalczano prywatną inicjatywę i mieszczaństwo, wyburzano wiele zachowanych kamienic (…) Z drugiej strony po raz pierwszy w dziejach ludzkości na taką skalę podjęto się w miarę wiernego odtworzenia nie pojedynczych zabytków, lecz całych fragmentów miasta: wzdłuż Traktu Królewskiego oraz w obrębie Starego i Nowego Miasta. Pionierski i unikatowy charakter tej rekonstrukcji został doceniony przez opinię międzynarodową już w 1980 roku, kiedy to warszawskie Stare Miasto wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Niniejszy album, opracowany na podstawie dwóch wystaw prezentowanych przez Dom Spotkań z Historią w latach 2011 oraz 2025, ma na celu pokazanie, jak niezwykłym, skomplikowanym i pełnym sprzeczności dziełem była odbudowa lewobrzeżnej Warszawy.”

DSC01508
DSC01512
DSC01515
DSC01519
DSC01525
DSC01537
fot. Maks Januszewicz/DSH

Książka towarzyszy wystawie „BUDUJEMY NOWY DOM. ODBUDOWA WARSZAWY 1945–1952”. Wystawa i drugie wydanie albumu są częścią zainicjowanego przez DSH na 2025 rok programu „BUDUJEMY NOWY DOM” z okazji 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy Warszawy. Książka dostępna jest od 24 września 2025 stacjonarnie w Księgarni DSH (ul. Karowa 20, Warszawa) oraz online: www.ksiegarnia.dsh.waw.pl.


BUDUJEMY NOWY DOM 

W związku z przypadającymi na 2025 rok obchodami 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy, zespół DSH przygotował program nawiązujący do tamtych doświadczeń i uwzględniający zarazem świadectwa źródłowe oraz ustalenia merytoryczne dotyczące odbudowy Warszawy, które trafiły do przestrzeni publicznej w ostatnich kilkunastu latach. Projekt ma także wprowadzić do obiegu nieznane materiały audiowizualne (w tym świadectwa z Archiwum Historii Mówionej DSH). Koordynatorem merytorycznym programu DSH „BUDUJEMY NOWY DOM” jest Piotr Jakubowski, zastępca dyrektorki DSH. W programie m.in. wystawa plenerowa „BUDUJEMY NOWY DOM. Odbudowa Warszawy 1945-1952” (wrzesień-listopad 2025), wystawa czasowa „WARSZAWA NA NOWO. Fotografie reporterskie 1945-1949” (wrzesień 2025-luty 2026), premiery nowych, poszerzonych wydań albumów „Budujemy Nowy Dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945–1952” i „Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945-1949”, spacery miejskie z Jerzym S. Majewskim i Tomaszem Markiewiczem szlakiem najciekawszych, mniej znanych lokacji w stolicy związanych z odbudową miasta w cyklu „Budujemy Nowy Dom – historie nieznane”, a także cykl internetowy „Czwartkowe spotkania z odbudową Warszawy”, realizowany od marca do grudnia 2025 prezentowany na social mediach DSH i Kulturalnej Warszawy.

Projekt DSH „BUDUJEMY NOWY DOM” jest częścią zainicjowanego i finansowanego przez Miasto Stołeczne Warszawa programu kulturalnego z okazji 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy. Szczegółowe informacje: dsh.waw.plkultura.um.warszawa.pl


Jerzy S. Majewski – historyk sztuki, varsavianista, dziennikarz „Stolicy”. Autor i współautor kilkudziesięciu książek i albumów poświęconych Warszawie. Od 1993 roku przez blisko ćwierć wieku na łamach stołecznego dodatku do „Gazety Wyborczej” publikował cykl „Warszawa Nieodbudowana”, poświęcony dziejom dawnej architektury warszawskiej, losom jej mieszkańców i stylowi ich życia, a także problemom jej odbudowy po zniszczeniach II wojny światowej. Jerzy S. Majewski od lat zajmuje się też krytyką architektury współczesnej. W latach 2019–2021 był autorem scenariuszy i prowadzącym w programie dokumentalnym dla stacji telewizyjnej Canal+ „Miasta Rytm”, który był poświęcony krajobrazowi architektonicznemu i kulturowemu miast polskich. Prowadzi bloga www.miastarytm.pl. Od kilku lat współpracuje z Fundacją Hereditas w różnych programach poświęconych ochronie dziedzictwa Warszawy i Mazowsza. Jest członkiem zespołu do spraw niematerialnego dziedzictwa kulturowego Warszawy.

Tomasz Markiewicz – historyk, varsavianista, dziennikarz. Zajmuje się historią Warszawy XIX i XX wieku. Autor opracowań monograficznych w wydaniach zbiorowych, m.in. „Historyczne centrum Warszawy” (1998), „Wielka księga Warszawy” (2001), „Zbudować Warszawę piękną… O nowy krajobraz stolicy” (1944–1956) (2003), „Straty Warszawy 1939–1945. Rapor”t (2005), „W połowie drogi. Warszawa między Paryżem a Kijowem” (2006), oraz albumu fotografii Andrzeja Zborskiego „Między Bagatelą a Zgodą” (2010), a także wystaw z dziedziny kultury materialnej, architektury, ochrony zabytków i dziejów Warszawy, m.in. „Powrót miasta. Zielna 37 i okolice wczoraj, dziś, jutro” (2006), „Polacy z wyboru. Rodziny pochodzenia niemieckiego w Warszawie w XIX i XX wieku” (2010, wspólnie z Tadeuszem W. Świątkiem i Krzysztofem Wittelsem), „John Vachon. Trzy razy Polska” (2014, wspólnie ze Sławomirem Rybałtowskim). Przewodniczący Stowarzyszenia Zespół Opiekunów Kulturowego Dziedzictwa Warszawy „ZOK”, jednej z pierwszych niezależnych organizacji społecznych w Warszawie po 1981 roku.