„Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945-1949” to drugie wydanie albumu fotograficznego zawierające zdjęcia powojennej Warszawy z lat 1945–1949, które wybrane zostały spośród tysięcy fotografii ze zbiorów Polskiej Agencji Prasowej. To przejmujący dokument, ale także piękna fotografia humanistyczna. Zbiorowy portret warszawianek i warszawiaków, którzy odbudowywali swoje miasto i swoje życie. Dzięki kadrom uchwyconym przez młodych fotoreporterów możemy z bliska zobaczyć, jak odradzała się Warszawa i poczuć jej niezniszczalną energię.

Jak czytamy we wstępie: „Warszawa na tych zdjęciach ma w sobie coś nieposkromionego i dzikiego. W zrujnowanym mieście tętni życie. Spośród tysięcy powojennych fotografii ze zbiorów Polskiej Agencji Prasowej wybrałyśmy obrazy z pierwszych pięciu lat (1945–1949). Nasz wybór nie uwzględnia wszystkich aspektów ówczesnej rzeczywistości. Nie polityka, represje czy propaganda, ale właśnie odradzanie się życia na gruzach i determinacja mieszkańców, by żyć normalnie w nienormalnych warunkach, to dla nas najbardziej fascynujący temat wyłaniający się z tych fotografii. Chciałyśmy stworzyć opowieść o budowaniu na nowo miasta i budowaniu na nowo życia po latach wojennej traumy. [….] Autorami zdjęć byli młodzi fotoreporterzy z różnych agencji działających tuż po wojnie (m.in. z Agencji Robotniczej i Agencji Fotograficznej „Filmu Polskiego”), zanim w 1951 roku powstała Centralna Agencja Fotograficzna. (…) Niestety, nie przy wszystkich zdjęciach zachowały się nazwiska ich autorów. Rola fotografii w ówczesnej prasie była drugorzędna, robiono je często na zamówienie różnych instytucji państwowych w celach dokumentacyjnych i propagandowych. Większość tych zdjęć nie miała szans na publikację. Jednak fotografowie uwieczniali codzienne życie miasta i jego mieszkańców na ogromną skalę.”

Wydany w dwóch wersjach językowych polsko-angielski album zawiera 110 warszawskich fotografii z drugiej połowy lat 40. Ich autorami są fotoreporterzy z różnych agencji fotograficznych działających tuż po wojnie, zanim w 1951 roku powstała jedna Centralna Agencja Fotograficzna, m.in. Jerzy Baranowski, Stanisław Dąbrowiecki, Władysław Forbert, Wojciech Kondracki, Tadeusz Kubiak, Bolesław Miedza, Lech Pieńkowski, Karol Szczeciński, Jan Tymiński, Stanisław Urbanowicz, Zdzisław Wdowiński. Album towarzyszy wystawie „WARSZAWA NA NOWO. FOTOGRAFIE REPORTERSKIE 1945-1949”. Wystawa i drugie wydanie albumu są częścią zainicjowanego przez DSH na 2025 rok programu „BUDUJEMY NOWY DOM” z okazji 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy Warszawy. Książka dostępna jest od 24 września 2025 stacjonarnie w Księgarni DSH (ul. Karowa 20, Warszawa) oraz online: www.ksiegarnia.dsh.waw.pl.

BUDUJEMY NOWY DOM 

W związku z przypadającymi na 2025 rok obchodami 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy, zespół DSH przygotował program nawiązujący do tamtych doświadczeń i uwzględniający zarazem świadectwa źródłowe oraz ustalenia merytoryczne dotyczące odbudowy Warszawy, które trafiły do przestrzeni publicznej w ostatnich kilkunastu latach. Projekt ma także wprowadzić do obiegu nieznane materiały audiowizualne (w tym świadectwa z Archiwum Historii Mówionej DSH). Koordynatorem merytorycznym programu DSH „BUDUJEMY NOWY DOM” jest Piotr Jakubowski, zastępca dyrektorki DSH. W programie m.in. wystawa plenerowa „BUDUJEMY NOWY DOM. Odbudowa Warszawy 1945-1952” (wrzesień-listopad 2025), wystawa czasowa „WARSZAWA NA NOWO. Fotografie reporterskie 1945-1949” (wrzesień 2025-luty 2026), premiery nowych, poszerzonych wydań albumów „Budujemy Nowy Dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945–1952” i „Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945-1949”, spacery miejskie z Jerzym S. Majewskim i Tomaszem Markiewiczem szlakiem najciekawszych, mniej znanych lokacji w stolicy związanych z odbudową miasta w cyklu „Budujemy Nowy Dom – historie nieznane”, a także cykl internetowy „Czwartkowe spotkania z odbudową Warszawy”, realizowany od marca do grudnia 2025 prezentowany na social mediach DSH i Kulturalnej Warszawy.

Projekt DSH „BUDUJEMY NOWY DOM” jest częścią zainicjowanego i finansowanego przez Miasto Stołeczne Warszawa programu kulturalnego z okazji 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy. Szczegółowe informacje: dsh.waw.pl, kultura.um.warszawa.pl