Jury wybrało spośród 85 nadesłanych książek 10 tytułów nominowanych do tytułu Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. W tym roku wśród wyróżnionych książek poświęconych najnowszej historii Polski widoczny jest różnorodny przekrój gatunkowy i tematyczny.
Na liście znalazły się książki reporterskie, korzystające z relacji naocznych świadków, publicystyczne, które splatają wiedzę naukową z polemiczną pasją, akademickie, które kompleksowo i na chłodno podejmują rozrachunek z przeszłością, a także wywiad-rzeka, w którym tradycyjnemu warsztatowi została przeciwstawiona metoda oral history. Nie zabrakło książek łączących warsztat historyka z innymi perspektywami: etnograficzną, politologiczną, filozoficzną. Autorzy i autorki nominowanych książek odnoszą się do spraw, które są przedmiotem bieżących dyskusji społecznych. Znajdziemy tutaj publikacje o transformacji ustrojowej, służbach specjalnych, podziemiu antykomunistycznym czy stosunkach polsko-żydowskich. Książki często przypominają zapomniane tematy, stawiając je w nowym świetle, demitologizują zdarzenia, wokół których narosły intelektualne stereotypy, oraz przywracają polskiej pamięci zdarzenia, o których nasi przodkowie woleli zapomnieć.
Jury nominowało do Nagrody dziesięć tytułów:
- „Towarzysze z betonu. Dogmatyzm w PZPR 1980–1990”, Przemysław Gasztold, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2019,
- „Lwów – kres iluzji. Opowieść o pogromie listopadowym 1918”, Grzegorz Gauden, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków 2019,
- „Zakładnicy historii. Mniejszość polska w postradzieckiej Litwie”, Barbara Jundo-Kaliszewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2019,
- „Powstania śląskie 1919–1920–1921. Nieznana wojna polsko-niemiecka”, Ryszard Kaczmarek, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2019,
- „Koniec imperium MSW. Transformacja organów bezpieczeństwa państwa 1989–1990”, Tomasz Kozłowski, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2019,
- „Kiedy wybuchnie wojna? 1938. Studium kryzysu”, Piotr M. Majewski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2019,
- „Antykomunistycznego podziemia portret zbiorowy 1945–1956. Aspekty mentalno-psychologiczne”, Mariusz Mazur, Bellona, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Warszawa-Lublin 2019,
- „Aktion gegen Universitäts-Professoren (Kraków, 6 listopada 1939 roku) i okupacyjne losy aresztowanych”, Irena Paczyńska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2019,
- „Góry i teczki. Opowieść człowieka umiarkowanego. Biografia mówiona Andrzeja Paczkowskiego”, Patryk Pleskot, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2019,
- „Bauman”, Dariusz Rosiak, Mando, Kraków 2019.
Laureata nagrody poznamy 15 grudnia o godz. 20:00, podczas wydarzenia online w mediach społecznościowych Domu Spotkań z Historią i współogranizatorów oraz partnerów konkursu. Będziemy informować o szczegółach. Autor lub autorka najlepszej książki otrzyma 50 tysięcy złotych oraz statuetkę – replikę temperówki patrona Nagrody.
Fundator i organizator: miasto stołeczne Warszawa
Współorganizatorzy: Dom Spotkań z Historią, Fundacja im. Kazimierza i Zofii Moczarskich
Patron medialny: Gazeta Wyborcza
Partnerzy: Biblioteka Narodowa, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie
