Przejście do strony głównej serwisu DSH

W niedzielę 10 lipca 1943 roku formacje Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Powstańczej Armii, przy wsparciu ludności cywilnej, zaatakowały Polaków zamieszkałych w około stu miejscowościach i osadach na Wołyniu. W niektórych mordowano mieszkańców zgromadzonych na mszach. O historii i życiu codziennym spalonych wsi, ocalałych mieszkańcach i sprawiedliwych Ukraińcach, problemach z upamiętnieniem dokonanych zbrodni oraz odmiennej pamięci ofiar i sprawców mówić będzie Tomasz Kuba Kozłowski podczas 74 spotkania z cyklu „Opowieści z Kresów”. Jak zawsze zapraszamy na Opowieści z Kresów o dwóch porach: o godz. 12.00 i 18.00. Pozostałe spotkania w cyklu towarzyszącym 70. rocznicy Rzezi Wołyńskiej:

• 9 lipca (wtorek) godz. 18.00: Kryptonim Pożoga (1998, 58'), reż. Wincenty Ronisz

Obraz wybitnego dokumentalisty, twórcy filmów o dziejach polskiej wojskowości i losach Polaków w XX wieku poświęcony historii Wołynia w latach II wojny światowej. Film rozpoczyna panorama dziejów Wołynia do 1939 roku i charakterystyka pierwszych lat okupacji. W dramatycznych relacjach świadków powracają obrazy zagłady polskich wsi i miasteczek na Wołyniu w lipcu i sierpniu1943 roku oraz zbrodni dokonywanych przez ukraińskich nacjonalistów. Film przedstawia także dzieje polskiej samoobrony na Wołyniu, formowanie oddziałów 27 Wołyńskiej Dywizji AK oraz toczone przez nią walki.  

• 10 lipca (środa), godz. 18.00: Poeta nieznany (2004, 57'), reż.  Wincenty Ronisz    

W 70 rocznicę śmierci Zygmunta Rumla zapraszamy na film dokumentalny Wincentego Ronisza pełen poezji i przepięknych krajobrazów Wołynia. Zygmunt Rumel, poeta i żołnierz, spadkobierca tradycji poetyckiej Malczewskiego, Goszczyńskiego i Słowackiego, uczestnik kampanii wrześniowej i dowódca VIII Okręgu Batalionów Chłopskich – Wołyń, rzecznik porozumienia z Ukraińcami został okrutnie zamordowany w nocy z 10 na 11 lipca 1943 roku, gdy jako parlamentariusz udał się do kwatery lokalnego dowództwa SB OUN na Wołyniu rozmawiać o powstrzymaniu rzezi i napadów na polskie osady.

• 12 lipca (piątek), godz. 18.00: Było sobie miasteczko (2009, 50'), reż. Tadeusz Arciuch i Maciej Wojciechowski

Film dokumentalny poświęcony zagładzie Kisielina na Wołyniu. W lipcu i sierpniu 1943 r. Ukraińcy zamordowali ponad 600 mieszkańców tej parafii. Historię miasteczka i okolicznych wsi,  losy mieszkańców oraz okoliczności zagłady udokumentował Włodzimierz Sławosz Dębski, ojciec znanego kompozytora Krzesimira Dębskiego w książce Było sobie miasteczko. Opowieść wołyńska. W filmie, do którego muzykę skomponował Krzesimir Dębski o Kisielinie opowiadają członkowie rodziny Dębskich oraz Ukraińcy, jego obecni mieszkańcy. Po projekcji spotkanie z twórcami filmu Maciejem Wojciechowskim, Tadeuszem Arciuchem i Krzesimirem Dębskim.

• 13 lipca (sobota), godz. 16.00: Syndrom pamięci (Sindrom pamjati, 2009, 51'), reż. Sergij Iuszin

 Przegląd filmów dokumentalnych towarzyszący 70 rocznicy krwawej niedzieli i zbrodni dokonanych na Wołyniu przez ukraińskich nacjonalistów kończy pokaz filmu ukraińskiego w reżyserii Sergija Iuszina. Zrealizowany z rozmachem dokument, do którego zdjęcia i materiały kręcono na Ukrainie i w Polsce, w czterech 50 minutowych odcinkach konfrontuje opinie i głosy ukraińskich i polskich historyków, publicystów, polityków oraz bezpośrednich świadków wydarzeń. W Domu Spotkań z Historią pokażemy dwie części tego filmu – pierwszą Raj na krwi i czwartą Rzeź wołyńska – które odnoszą się zarówno do trudnych polsko-ukraińskich relacji, zbrodni z 1943 roku jak też ukraińskiej oraz polskiej pamięci o tych wydarzeniach.