Spotkanie z Ludmiłą Ulicką, jedną z najwybitniejszych współczesnych pisarek rosyjskich. Spotkanie prowadziła Anna Żebrowska, fragmenty książki czytał Ignacy Gogolewski.
Za powieść
Daniel Stein, tłumacz autorka otrzymała w 2007 roku najważniejszą nagrodę literacką w Rosji,
Bolszaja Kniga.
Bohaterem jest Żyd urodzony w Polsce. Stein miał kilkanaście lat, gdy wybuchła wojna, przedstawiał się jako syn Polki i Niemca, tłumaczył w białoruskim gestapo i ratował swych rodaków. Bohater przeszedł na chrześcijaństwo, a potem, cudem ocalony, wyjechał do Izraela, by wstąpić do klasztoru na górze Karmel.
Wokół Steina i jego niezwykłej (opartej na faktach) historii Ulicka misternie buduje cały kosmos ludzkich losów, układających się w dramatyczną i pełną paradoksów panoramę XX wieku. Tworzą ją listy, spisane rozmowy, fragmenty dzienników, wspomnienia, notatki i inne świadectwa, z których stopniowo wyłaniają się zarówno losy Steina, jak dzieje dziesiątek postaci, na których życie wpłynął. Poznajemy historię Ewy, która od lat mieszka w Ameryce, a urodziła się w czasie wojny w lesie i żyje tylko dlatego, że Stein wyprowadził jej matkę z emskiego getta. Ewa nie może wybaczyć matce, zagorzałej komunistce, że porzuciła ją dla stalinowskich idei. Ze strony sędziwej Rity, dożywającej swych dni w domu opieki w Izraelu, rzecz jednak wygląda inaczej. Czytamy listy Beaty, Polki z Londynu, która pół wieku przedtem wyszła za białoruskiego oprawcę, żeby uchronić przed wywózką innych Polaków. To dla niego pracował Stein. Uczestniczymy w codzienności Hildy, wnuczki nazistowskiego generała, która pomaga Steinowi, wówczas już ojcu Danielowi, w prowadzeniu katolickiej parafii w Izraelu. Jesteśmy w Hajfie, w domu Awigdora, brata Daniela, słuchając poruszającej opowieści o rozdzielonych braciach, którzy nie widzieli się przez osiemnaście lat.
Książka ukazała się w serii Mistrzowie prozy nakładem wydawnictwa Świat Książki.
Ludmiła Ulicka
Wybitna rosyjska pisarka, scenarzystka filmowa i telewizyjna, a także działaczka na rzecz praw człowieka.
Urodziła się w 1943 roku w Baszkirii, gdzie jej rodzina została ewakuowana w czasie wojny. Wkrótce potem rodzice wrócili do Moskwy, gdzie pisarka mieszka do dziś. Wierna rodzinnym tradycjom studiowała biologię (specjalność: genetyka) i pracowała naukowo. W 1971 roku zwolniono ją za zainteresowanie nielegalną literaturą.
Jako pisarka zyskała rozgłos w roku 1992 opowiadaniem
Sonieczka, które w Rosji znalazło się na liście finalistów Nagrody Bookera za rok 1993, we Francji otrzymało nagrodę Medici za najlepsze opowiadanie zagraniczne, a we Włoszech – nagrodę Giuseppe Azerbi. Ludmiła Ulicka jest laureatką wielu innych prestiżowych nagród literackich zarówno w swej ojczyźnie, jak za granicą.
Książki Ulickiej tłumaczono na 25 języków, wiele z nich trafiało na listy bestsellerów, m.in. New York Times’a, Der Spiegel, Le Monde. W Polsce ukazały się m.in.
Medea i jej dzieci,
Sonieczka,
Przypadek doktora Kukockiego i
Szczerze oddany, Szurik. W Polsce pisarka znana jest nie tylko miłośnikom literatury, ale również teatru – w 2009 roku jej sztukę
Rosyjskie konfitury zrealizowała dla Teatru Telewizji Krystyna Janda.
W roku 2011 otrzymała we Francji nagrodę Simone de Beauvoir za zaangażowanie w walkę na rzecz praw kobiet. Pisarka od dawna aktywnie działa na rzecz praw człowieka: w marcu 2003 roku podpisała razem z innymi intelektualistami apel o zaprzestanie wojny w Czeczenii, jej korespondencja z uwięzionym Michaiłem Chodorkowskim otrzymała w 2010 roku nagrodę miesięcznika „Znamya”, na początku tego roku Ludmiła Ulicka była jedną z założycielek Ligi Wyborców – organizacji walczącej o uczciwe wybory w Rosji.
Organizatorzy: Świat Książki/Weltbild Polska i Dom Spotkań z Historią
Fot. Tomasz Kubaczyk / DSH