Przejście do strony głównej serwisu DSH

SCHUMAN I JEGO PLAN

Robert Schuman (1886–1963), francuski polityk, pełnił wiele istotnych funkcji państwowych, a na kartach historii Europy zapisał się przede wszystkim jako minister spraw zagranicznych i twórca powojennego pojednania – Planu Schumana. Plan Schumana ogłoszono 9 maja 1950 roku. Zaledwie pięć lat po drugiej wojnie światowej dotychczasowi wrogowie, podjęli współpracę opartą na przemyśle ciężkim, stanowiącym podstawę przemysłu zbrojeniowego. Na efekty inicjatywy nie trzeba było długo czekać – dwa lata po ogłoszeniu Planu powstała oparta na sześciu państwach Europejska Wspólnota Węgla i Stali, a w roku 1957 Europejska Wspólnota Gospodarcza i Euratom – podstawy funkcjonujących do dziś instytucji europejskich. W celu upamiętnienia Planu Schumana europejczycy obchodzą 9 maja jako Dzień Europy.

STRASZENIE SCHUMANEM

Robert Schuman – łysy, z wielkim nosem i szczeciniastym wąsikiem – był łatwym celem dla karykaturzystów. W początku lat pięćdziesiątych polskie gazety z upodobaniem publikowały jego podobiznę. Karykatura zawsze posługuje się przesadą, wyolbrzymia i ośmiesza cechy modela. Jednak prace prezentowane na naszej wystawie są czymś więcej niż złośliwym komentarzem do dawno minionych wydarzeń. Powstały w czasach terroru. W epoce, gdy od twórców wymagano, by – jak to ujął prezydent Bierut – ,,pamiętali, że ich dzieła powinny kształtować, porywać i wychowywać naród”. Rysownikom i karykaturzystom przypadło szczególne zadanie: w swoich pracach mieli tworzyć obraz wroga. Swobodna kreska, zręczna kompozycja, trafnie uchwycone podobieństwo. Propagandowa nachalność razi, ale wystawianym rysunkom nie sposób odmówić warsztatowych walorów. Nic dziwnego. Wśród autorów znajdujemy wybitnych przedwojennych twórców, Jerzego Zarubę (ongiś współpracownika „Wiadomości Literackich”), Eryka Lipińskiego (grafika, projektanta, współtwórcę satyrycznego tygodnika „Szpilki”), a nawet rysowniczkę Maję Berezowską. Po pięćdziesięciu dwóch latach wystawa gazetowych rysunków przypomina, w jaki sposób przedstawiano Polakom początki Wspólnot Europejskich. Być może ujawnia także ukryte źródła współczesnych lęków i fobii. Organizatorzy: Polska Fundacja im. Roberta Schumana, DSH