Jakie znaczenia mają pomniki w XXI wieku? Dlaczego powstają kontrpomniki? Jak pokolenie dorastające po 1989 roku odnosi się do istniejących upamiętnień? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć, podczas ostatniego z spotkania z cyklu „Miasta pamięci”.
Powołując się na liczne przykłady pomników, które powstały w XX wieku w miastach Europy Środkowo-Wschodniej, poszukamy nowych kluczy do ich interpretacji. Zastanowimy się, co wypływa na ich odczytanie i jakie miejsce zajmują we współczesnym mieście oraz w świadomości jego mieszkańców, szczególnie tych dorastających już w latach 90. Porozmawiamy też o współcześnie powstających pomnikach i roli, jaką odgrywają.
Na ostatnim spotkaniu z cyklu „Miasta pamięci” chcielibyśmy zaproponować formułę polegającą na otwartej i pogłębionej dyskusji. Punktem wyjścia będzie film młodego bułgarskiego artysty Antoniego Paraleva – In Step With the Time, dokumentujący zamalowanie pomnika Armii Czerwonej postaciami z kreskówek (film zdobył drugą nagrodę na festiwalu IN OUT 2013 w gdańskiej Łaźni).
Spotkanie będzie także okazją do podsumowania projektu Miasta Pamięci i promocji popularnonaukowych przewodników po Berlinie, Budapeszcie i Bukareszcie, opisujących te miasta z perspektywy badań nad pamięcią społeczną. Książki opublikowane w formie elektronicznej, będą ogólnodostępne na wolnej licencji dla wszystkich tych, którzy w niesztampowy sposób chcieliby zwiedzić te miasta.
O projekcie
Miasta składają się z pozornie niepasujących do siebie elementów. Wszystkie razem tworzą jednak pewną tkankę – strukturę, którą można odczytywać i interpretować. Właśnie tym zajęła się grupa młodych badaczy z Uniwersytetu Warszawskiego w kilkuletnim projekcie studenckim, przemierzając stolice byłego bloku wschodniego. Efektem ich pracy jest seria przewodników o pamięci w przestrzeni miejskiej Berlina, Budapesztu i Bukaresztu. W przewodnikach autorzy szukają odpowiedzi na pytania o to Co zwiedzane miasta pamiętają? Czego nie mogą sobie przypomnieć? I o czym wolałyby zapomnieć.
O cyklu spotkań
Spotkania odbywały się w ramach półrocznego cyklu wydarzeń dotyczących pamięci w przestrzeni miejskiej czterech stolic byłego bloku wschodniego. Cykl był okazją do podsumowania projektu, podzielania się obserwacjami oraz dyskusji nad polityką historyczną i jej konsekwencjami. Porównując Berlin, Budapeszt, Bukareszt i Warszawę, autorzy stawiają pytania o współczesną tożsamość ich mieszkańców, o ich stosunek do przeszłości i pamięci.
Więcej informacji o cyklu.