Przejście do strony głównej serwisu DSH

Czy powrót Polski na mapę Europy po 123 latach zaborów można sprowadzić do jednego dnia? Czy symboliczna data 11 listopada nie przysłania nam licznych wydarzeń, wysiłku i działań wielu ludzi, masowych wystąpień, akcji zbrojnych oraz politycznych i dyplomatycznych starań, które poprzedziły odzyskanie przez Polskę niepodległości? Z tymi pytaniami zmierzyli się twórcy plenerowej wystawy „Teraz będzie Polska. Rok 1918”, która została stworzona z myślą o warszawskich dzielnicach.



Na 24 planszach zostały zaprezentowane wydarzenia, które jesienią 1918 roku przyniosły Polakom upragnioną wolność. Przypomniano burzliwą wiosnę i ostatnie miesiące przed odzyskaniem niepodległości oraz najważniejsze wydarzenia gorącej jesieni 1918 roku – wyzwalające się Śląsk Cieszyński, Kraków, Galicja, Warszawa, Królestwo, Lwów, Poznań. To także opowieść o wyniszczonym, zrujnowanym wojną kraju, głodzie i szalejącej epidemii „hiszpanki”, radykalizacji nastrojów oraz wytężonej pracy na rzecz zjednoczenia wszystkich ziem polskich podzielonych granicami zaborów.

Wystawę tworzą archiwalne zdjęcia, oryginalne plakaty i pocztówki, dokumenty i odznaki z epoki. Na fotografiach zobaczymy m.in. wyzwalający się spod okupacji austriackiej Kraków i tłumy na rynku miasta w dniu 31 października 1918 r., przemarsz wojsk polskich przez Lublin, warszawskie ulice w dniu 11 listopada, walki z Ukraińcami we Lwowie, wielką demonstrację narodową na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie 17 listopada 1918, a także życie codzienne wspomnianych miast.

Całość uzupełniają relacje świadków tamtych dni. W notowanych na gorąco spostrzeżeniach, kronikarskich zapiskach i fragmentach pamiętników powracają dramatyczne i radosne chwile sprzed 100 lat. Autorzy ekspozycji przywołują entuzjazm towarzyszący pierwszym dniom wolności, ale także rozczarowanie granicami odradzającego się państwa. Wystawę zamyka plansza ukazująca historię poszczególnych części Warszawy – współczesnych dzielnic stolicy. Czy istniały już w 1918 roku? Kiedy powstawały, jak się rozwijały i zmieniały z biegiem lat? Tablice poświęcone dzielnicom przygotował varsavianista Jarosław Zieliński. Kuratorem i pomysłodawcą całej ekspozycji jest Tomasz Kuba Kozłowski.

Wystawa została przygotowana przez Dom Spotkań z Historią w ramach obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości organizowanych przez miasto stołeczne Warszawa.

Gdzie i kiedy można obejrzeć wystawę:

1. Białołęka – 01.08–31.12 przed Urzędem Dzielnicy, ul. Modlińska 197.

2. Śródmieście – 4.08–26.08 podczas ART. Parku w Parku im. Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego oraz 27.08–30.11 na ogrodzeniu Ogrodu Krasińskich – narożnik ul. Andersa i ul. Świętojerskiej.

3. Bemowo – 01.10–15.11 przed Urzędem Dzielnicy Bemowo, ul. Powstańców Śląskich 70 (od strony wejścia).

4. Praga Południe – od lipca do końca roku (ekspozycja mobilna).

5. Wesoła – od lipca do grudnia przed Urzędem Dzielnicy Wesoła, ul. W. Raczkiewicza 33.

6. Mokotów – od września do grudnia na ogrodzeniu parku Dreszera.

7. Bielany – od września do grudnia przed Urzędem Dzielnicy Bielany, ul. S. Żeromskiego 29.

8. Ochota – od października do grudnia przed Urzędem Dzielnicy Ochota, ul. Grójecka 17a.

9. Rembertów – od września do grudnia przed Urzędem Dzielnicy Rembertów, al. gen. A. Chruściela „Montera” 28.

10. Ursynów – 01.09–07.12, trakt pieszy wzdłuż głównej elewacji Urzędu Dzielnicy Ursynów, al. Komisji Edukacji Narodowej 61 oraz podczas pikniku przy Parku „Przy Bażantarni” z okazji Dnia Patrona Warszawy.

11. Wawer – od września do grudzień w budynku Urzędu Dzielnicy Wawer, ul. Żegańska 1.

12. Włochy – od września do grudnia przed Urzędem Dzielnicy Włochy, al. Krakowska 257.

13. Wola – 13.09–31.12, al. Solidarności.