Program

  • wokół wystaw
  • spotkanie

Program

ZBYSZKO SIEMASZKO. FOTOGRAF WARSZAWY | spotkanie kuratorskie wokół wystawy z Katarzyną Madoń-Mitzner

24.03.2024
godzina 16:00

ZBYSZKO SIEMASZKO. FOTOGRAF WARSZAWY | spotkanie kuratorskie wokół wystawy z Katarzyną Madoń-Mitzner

24.03.2024
godzina 16:00

  • wokół wystaw
  • spotkanie
wokół wystaw spotkanie  

Jak wygląda Warszawa lat 50. i 60. uwieczniona na zdjęciach pochodzącego z Wilna, słynnego fotoreportera „Stolicy”, Zbyszka Siemaszki? Zapraszamy do udziału w spotkaniu z Katarzyną Midoń-Mitzner, współkuratorką wystawy. Przyjrzymy się bliżej wybranym zdjęciom z wystawy, dowiemy się więcej o samym artyście, o jego życiu, warsztacie fotografa oraz o współpracy z Tygodnikiem „Stolica”.

”Zbyszko Siemaszko uważał się za dokumentalistę, ale konsekwentnie kreował subiektywną, artystyczną wizję stolicy. Jego fotografie niosą pewien przekaz propagandowy, a jednocześnie ich autor unikał pokazywania wizualnych znaków PRL-owskiej propagandy. Tworzył uniwersalne, „czyste” obrazy miasta, z naszej perspektywy uderzająco czyste, także dlatego, że ówczesnej Warszawy nie zaśmiecały reklamy. Łączył przedwojenny warsztat i estetykę fotografii architektury (tu jego mistrzami byli Czesław Olszewski oraz Edmund Kupiecki) ze swoją wizją miasta jako żywego organizmu, wykorzystując motyw ruchu miejskiego do zdynamizowania fotografowanych przestrzeni. Ludzie - występujący tu głównie w roli przechodniów - są spójnym elementem tej wizji, podobnie jak nowe samochody, motocykle, czy autobusy.”

                                                                                                                                     Katarzyna Madoń-Mitzner

Zdjęcie: Wiata na peronie dworca Warszawa Powiśle, 1963. Niezwykle fotogeniczne ze względu na niecodzienną „kosmiczną” formę są odlane z żelbetu wiaty na peronie stacji kolejowej linii średnicowej Powiśle. Projektantami dworca budowanego blisko przez dziesięc lat (od 1953 do 1963 roku) byli Arseniusz Romanowicz i Piotr Szymaniak. Na stacji zatrzymywały się jedynie pociągi podmiejskie (dziś też składy SKM), a dodatkową funkcję peronów było oieszcze połączenie Powiśla ze Śródmieściem. Fot. NAC/Zbyszko Siemaszko

Zdjęcie: Wiata na peronie dworca Warszawa Powiśle, 1963. Niezwykle fotogeniczne ze względu na niecodzienną „kosmiczną” formę są odlane z żelbetu wiaty na peronie stacji kolejowej linii średnicowej Powiśle. Projektantami dworca budowanego blisko przez dziesięc lat (od 1953 do 1963 roku) byli Arseniusz Romanowicz i Piotr Szymaniak. Na stacji zatrzymywały się jedynie pociągi podmiejskie (dziś też składy SKM), a dodatkową funkcję peronów było oieszcze połączenie Powiśla ze Śródmieściem. Fot. NAC/Zbyszko Siemaszko

„Zbyszko Siemaszko. Fotograf Warszawy” to nowa wystawa Domu Spotkań z Historią, prezentująca ponad 200 zdjęć z imponującego artystycznego dorobku fotografa, na której zobaczymy Warszawę Zbyszka Siemaszki z lat 50. i 60.

Twórca fotografował ją dniem i nocą, eksperymentował z perspektywą, szukał ciekawych ujęć. Pokazywał stolicę jak dynamiczną, nowoczesną metropolię, rozświetloną neonami. Dokumentował jej odbudowę, fotografował nową architekturę i odnowione zabytki, ruchliwe centrum miasta i Pragę, osiedla mieszkaniowe i plaże nad Wisłą. Starannie planował kadr, atmosferę i estetykę zdjęcia, ale też łapał na gorąco uliczne scenki i z bliska przyglądał się przechodniom.

Jako fotoreporter tygodnika „Stolica” realizował różne tematy, pokazując życie codzienne w realiach PRL-u. Był artystą miejskiej fotografii dokumentalnej. 

To pierwsza tak obszerna i przekrojowa prezentacja twórczości Zbyszka Siemaszki, czerpiąca zarówno ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego jak i Agencji FORUM. Na wystawie będzie można zobaczyć nie tylko jego fotografie i wybrane okładki  Tygodnika „Stolica” ze zdjęciami Siemaszki, ale także oryginalne aparaty fotograficzne twórcy. Kuratorami wystawy są Katarzyna Madoń-Mitzner oraz Krzysztof Wójcik, varsavianistyczne opisy zdjęć opracował Jerzy S. Majewski. Więcej informacji o wystawie →

ZBYSZKO SIEMASZKO urodził się w 30 sierpnia 1925 roku w Wilnie. Jego ojcem był znany fotograf Leonard Siemaszko, który wraz z żoną Tatianą prowadził atelier fotograficzne, a później także sklep z aparatami. Leonard pracował również jako fotoreporter, m.in. dla „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”, oraz portretował Józefa Piłsudskiego. Zbyszko i dwaj jego starsi bracia – Leonard i Henryk – od dziecka przyuczali się do zawodu.

W czasie II wojny Siemaszko, jako 19-latek, wstąpił do 3. Wileńskiej Brygady AK (pseudonim „Swojak”). Dokumentował życie partyzantów – wykonał wówczas kilkaset zdjęć. Ciężko ranny w czasie jednej z akcji, trafił do niemieckiej niewoli, skąd został odbity. W 1945 roku wraz z rodziną opuścił Kresy. W Katowicach Siemaszkowie znów prowadzili zakład fotograficzny. Zbyszko zrobił tam maturę i podjął pracę fotoreportera w tygodniku „Odra”. W 1948 roku przenieśli się do Warszawy. Rodzice otworzyli przy placu Narutowicza kolejny zakład fotograficzny. Zbyszko studiował w Szkole Głównej Planowania i Statystyki, ale wkrótce zatrudnił się w Społecznym Przedsiębiorstwie Budowlanym, gdzie prowadził pracownię dokumentacji fotograficznej. Odtąd całe swoje życie związał z Warszawą i z fotografowaniem. Jego mentorem był wybitny fotograf architektury Edmund Kupiecki. To on wprowadził go w 1951 roku do Związku Polskich Artystów Fotografików. W latach 1951–1963 Siemaszko systematycznie dokumentował odbudowę miasta dla Państwowego Przedsiębiorstwa Konserwacji Architektury Monumentalnej. W 1953 roku dołączył do zespołu tygodnika „Stolica”; jego zdjęcia należały do najczęściej publikowanych – był autorem okładek do 222 numerów. Wydał też m.in. dwa autorskie albumy o Warszawie (1964 i 1968). Od 1969 do 1990 roku pracował jako fotoreporter tygodnika „Perspektywy” i realizował swoje projekty autorskie. Jeździł po Polsce i latał nad Polską. Zrobił m.in. tysiące zdjęć lotniczych miast i miasteczek na zlecenie Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków. Zmarł w 2015 roku.

Zawsze fotografował w terenie, nie interesowała go praca w atelier. Zakład „Fotografia Siemaszkowie” przejął po Leonardzie jego wnuk Maciej, a obecnie prowadzą go prawnuk, Filip Siemaszko z żoną Anną. Kolekcja w sumie kilkunastu tysięcy zdigitalizowanych fotografii Zbyszka Siemaszki znajduje się w Narodowym Archiwum Cyfrowym oraz w Polskiej Agencji Fotografów FORUM. Wciąż opracowywane i udostępniane są nowe jego zdjęcia.