Program

  • online
  • wideo

Program

PRL POD LUPĄ. HISTORIE POSZCZEGÓLNE BŁAŻEJA BRZOSTKA | Osiedle za Żelazną Bramą | wideo

28.04.2021
godzina 09:00

PRL POD LUPĄ. HISTORIE POSZCZEGÓLNE BŁAŻEJA BRZOSTKA | Osiedle za Żelazną Bramą | wideo

28.04.2021
godzina 09:00

  • online
  • wideo
online wideo  

Na 33 hektarach zaplanowano powstanie osiedla z kilkunastoma blokami, w których łącznie mieszkałoby 25 tysięcy osób. Projektanci Osiedla za Żelazną Bramą chcieli zapewnić idealne warunki do życia, komfort i wszechobecną zieleń. Co udało się zrealizować z tych niezwykłych planów? Dlaczego w zderzeniu z rzeczywistością ta odważna wizja okazała się utopijna i współcześnie jest kojarzona przede wszystkim z tanimi mieszkaniami na wynajem? W drugim odcinku cyklu „PRL pod lupą. Historie poszczególne Błażeja Brzostka”, który towarzyszy wystawie „Ostrzej widzieć. Fotoreportaże «itd» 1960-1990”, przyjrzymy się projektowi Osiedla za Żelazną Bramą, które miało ziścić modernistyczny sen o idealnym mieście. Emisja nagrania na Facebooku i YouTubie Domu Spotkań z Historią.



Niewielki metraż mieszkań miały rekompensować przestrzenie wspólne sprzyjające nawiązywaniu sąsiedzkich relacji. Powstały współdzielone suszarnie i pralnie, a w dużych holach ustawiono fotele, na których można było napić się kawy. Między blokami zaplanowano tereny parkowe, żłobki, przedszkola, biblioteki i sklepy. Całości przyświecały założenia Le Corbusiera, włącznie z powstaniem szklanych witryn i osadzeniem budynków na słupach Pilotis, które unosiły bryłę budynku ponad powierzchnię otaczającego terenu. Wielu koncepcji nie udało się jednak zrealizować z powodu oszczędności, a społecznościowe założenia nie przetrwały próby czasu. Jednak Osiedle za Żelazną Bramą z całą pewnością trwale wpisało się w śródmiejski krajobraz, tuż obok Ogrodu Saskiego czy pomnika Tadeusza Kościuszki.

Upływ czasu sprawia, że Polska Rzeczpospolita Ludowa staje się okresem nieznanym. Chodząc wśród bloków i osiedli, odkrywając wnętrza i meble charakterystyczne dla tego okresu, obcujemy z przedmiotami pozbawionymi kontekstu. Dzięki fotografiom, reportażom czy wypowiedziom, przynajmniej częściowo odzyskamy historie tych miejsc. A przede wszystkim — osób, które w nich żyły. „PRL pod lupą. Historie poszczególne Błażeja Brzostka” to czteroodcinkowy cykl wideo, w ramach którego sięgamy po zdjęcia z wystawy „Ostrzej widzieć. Fotoreportaże «itd» 1960-1990” i inne materiały archiwalne, aby lepiej zrozumieć tę znikającą rzeczywistość. Tematy odcinków: bary i restauracje, Osiedle za Żelazną Bramą, życie studenckie i robotnicze.

Błażej Brzostek — doktor habilitowany, historyk i adiunkt w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Jest autorem książek z gatunku literatury faktu: „Robotnicy Warszawy. Konflikty codzienne (1950-1954)” (2002), „Za progiem. Codzienność w przestrzeni publicznej Warszawy lat 1955-1970” (2007) oraz „Paryże Innej Europy. Warszawa i Bukareszt, XIX i XX wiek” (2015), będącej porównaniem historii tych miast.

Cykl towarzyszy
wystawie „Ostrzej widzieć. Fotoreportaże «itd» 1960-1990”, na której prezentujemy około dwustu zdjęć. To fotografie autorstwa wybitnych fotoreporterek i fotoreporterów, którzy współpracowali z czasopismem studenckim „itd”. Tematem wystawy jest życie codzienne Polek i Polaków w czasach PRL. Z powodu pandemii wystawa nie jest aktualnie otwarta, jednak będzie dostępna co najmniej do 20 sierpnia 2021 roku. Niebawem opublikujemy jej wirtualną wersję. Zachęcamy także do obejrzenia oprowadzań — autorstwa Aleksandry Boćkowskiej, Olgi Gitkiewicz, Jacka Hugo-Badera, Angeliki Kuźniak, Cezarego Łazarewicza i Filipa Springera.