Most księcia Józefa Poniatowskiego
W najnowszym odcinku „Czwartku z odbudową Warszawy” wraz z varsavianistą Tomaszem Markiewiczem zachwycamy się architekturą mostu księcia Józefa Poniatowskiego – „najpiękniejszego mostu w Europie, dzieła sztuki.”
Fakty historyczne przywołane w filmie:
- 1913 otwarcie mostu, którego budowę rozpoczęto w 1904 roku; autorem oprawy architektonicznej mostu i wiaduktu był Stefan Szyller.
- 13 września 1944 most został wysadzony przez wojska niemieckie w czasie trwania Powstania Warszawskiego.
- lipiec 1945 początek odbudowy według projektu architekta Stanisława Hempla (w grudniu 1945 doszło do katastrofy budowlanej).
- 22 lipca 1946 oddanie mostu do użytku, co pozwoliło na uruchomienie pierwszego po wojnie tramwajowego połączenia przez Wisłę.
- 1955–1987 wieżyce na moście po stronie praskiej zostały rozebrane, a następnie odbudowane.
***
Więcej informacji o budowie, otwarciu i losach mostu Poniatowskiego – od końca XIX wieku aż do wysadzenia jego dwóch górnych części w sierpniu 1915 roku przez wycofujące się z Warszawy wojska rosyjskie – znajdziecie na e-kartce „Oficjalne otwarcie mostu Mikołajewskiego (obecnie ks. J. Poniatowskiego)” z dnia 4 stycznia 1914:
https://ekartkazwarszawy.pl/…/oficjalne-otwarcie-dla…/
„e-kartka z Warszawy” to projekt DSH – mobilne kalendarium historii stolicy, dostępne na stronie www.ekartkazwarszawy.pl
oraz w formie aplikacji na smartfony. To codzienna porcja informacji o tym, co wydarzyło się w Warszawie w XX wieku
Realizacja: Maciek Jaźwiecki & Patryk Grochowalski, 2025
***
4-5 Zniszczony most Poniatowskiego w Warszawie/ 1945, Archiwum fotograficzne Stefana Rassalskiego, NAC
6-7 Odbudowa mostu Poniatowskiego w Warszawie /1945, Archiwum fotograficzne Stefana Rassalskiego, NAC
8-9 Katastrofa budowlana podczas odbudowy mostu Poniatowskiego w Warszawie/1946, Archiwum fotograficzne Stefana Rassalskiego, NAC
***
BUDUJEMY NOWY DOM
W związku z przypadającymi na 2025 rok obchodami 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy zespół DSH przygotował program nawiązujący do tamtych doświadczeń i uwzględniający zarówno świadectwa źródłowe, jak i ustalenia merytoryczne dotyczące odbudowy Warszawy, które trafiły do przestrzeni publicznej w ostatnich kilkunastu latach. Projekt wprowadza także do obiegu nieznane materiały audiowizualne, w tym świadectwa z Archiwum Historii Mówionej DSH. Koordynatorem merytorycznym programu DSH „Budujemy Nowy Dom” jest Piotr Jakubowski, zastępca dyrektorki DSH. W programie m.in. wystawa plenerowa „BUDUJEMY NOWY DOM. ODBUDOWA WARSZAWY 1945-1952” (wrzesień–grudzień 2025), wystawa czasowa „WARSZAWA NA NOWO. FOTOGRAFIE REPORTERSKIE 1945–1949” (wrzesień 2025-luty 2026), premiery nowych edycji albumów „Budujemy Nowy Dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945–1952” i „Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945–1949”, spacery miejskie z Jerzym S. Majewskim i Tomaszem Markiewiczem szlakiem najciekawszych, mniej znanych lokacji w stolicy związanych z odbudową miasta w cyklu „Budujemy Nowy Dom – historie nieznane”, a także cykl „Czwartki z odbudową Warszawy”, prezentowany od marca do grudnia 2025 w mediach społecznościowych DSH i Kulturalnej Warszawy.
Projekt DSH „Budujemy Nowy Dom” jest częścią zainicjowanego i finansowanego przez Miasto Stołeczne Warszawa programu kulturalnego z okazji 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy.
#budujemynowydom #80rocznicarozpoczeciaodbudowystolicy
