Budynek Dyrekcji Kolei Państwowych

W najnowszym odcinku „Czwartków z odbudową Warszawy” razem z varsavianistą Jerzym S. Majewskim wracamy do historii gmachu Dyrekcji Kolei Państwowych przy ul. Targowej.

Fakty historyczne przywołane w filmie:

  • 1928–1931 – budowa gmachu Dyrekcji Kolei Państwowych przy ul. Targowej 74 w Warszawie, według projektu Mariana Lalewicza.
  • 1939–1944 – siedziba jednostki Wehrmachtu oraz Komendy Dzielnicowej niemieckiej policji porządkowej.
  • 15 września – koniec września 1944 – po wyzwoleniu Pragi gmach pełnił funkcję siedziby nowo mianowanego prezydenta Warszawy Mariana Spychalskiego i władz miasta.
  • 17 stycznia 1945 – wyzwolenie Warszawy
  • Luty 1945 – pierwsza siedziba centralnych władz państwowych: Krajowej Rady Narodowej oraz Rządu Tymczasowego Rzeczypospolitej Polskiej.
  • 1945–1975 – siedziba Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych.
  • Obecnie – siedziba spółki PKP Polskie Linie Kolejowe.

Produkcja: Summer Story Agency
Realizacja: Maciek Jaźwiecki & Patryk Grochowalski, 2025

Fot.
1. Wygląd zewnętrzny budynku Dworca Wileńskiego od strony ulicy. W głębi widoczny budynek DOKP Warszawa, 1939, NAC
2. Gmach Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych przy ul. Targowej 74 w Warszawie, 1947, NAC/Stefan Rassalski
3. Powitanie w Warszawie żołnierzy powracających z letnich obozów, 1950, NAC/Wojskowa Agencja Fotograficzna
4. Ul. Targowa w kierunku pomnika Braterstwa Broni. Za pomnikiem widoczny budynek Dyrekcji Kolei Państwowych, 1963, NAC/Zbyszko Siemaszko

BUDUJEMY NOWY DOM

 

W związku z przypadającymi na 2025 rok obchodami 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy zespół DSH przygotował program nawiązujący do tamtych doświadczeń i uwzględniający zarówno świadectwa źródłowe, jak i ustalenia merytoryczne dotyczące odbudowy Warszawy, które trafiły do przestrzeni publicznej w ostatnich kilkunastu latach. Projekt wprowadza także do obiegu nieznane materiały audiowizualne, w tym świadectwa z Archiwum Historii Mówionej DSH. Koordynatorem merytorycznym programu DSH „Budujemy Nowy Dom” jest Piotr Jakubowski, zastępca dyrektorki DSH. W programie m.in. wystawa plenerowa „BUDUJEMY NOWY DOM. ODBUDOWA WARSZAWY 1945-1952” (wrzesień–grudzień 2025), wystawa czasowa „WARSZAWA NA NOWO. FOTOGRAFIE REPORTERSKIE 1945–1949” (wrzesień 2025-luty 2026), premiery nowych edycji albumów „Budujemy Nowy Dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945–1952” i „Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945–1949”, spacery miejskie z Jerzym S. Majewskim i Tomaszem Markiewiczem szlakiem najciekawszych, mniej znanych lokacji w stolicy związanych z odbudową miasta w cyklu „Budujemy Nowy Dom – historie nieznane”, a także cykl „Czwartki z odbudową Warszawy”, prezentowany od marca do grudnia 2025 w mediach społecznościowych DSH i Kulturalnej Warszawy.

 

Projekt DSH „Budujemy Nowy Dom” jest częścią zainicjowanego i finansowanego przez Miasto Stołeczne Warszawa programu kulturalnego z okazji 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy.

 

#budujemynowydom #80rocznicarozpoczeciaodbudowystolicy