Pałac Przebendowskich / Radziwiłłów

Czas na kolejny „Czwartek z odbudową Warszawy”! Tym razem, Tomasz Markiewicz, dziennikarz, historyk i publicysta, zabierze nas w podróż do początków XVIII wieku, by przybliżyć dzieje budowy i historii Pałacu Przebendowskich-Radziwiłłów, od czasu jego fundatora, przez zniszczenia wojenne, po odbudowę i współczesne funkcje.

Pałac Przebendowskich / Radziwiłłów – zarys historii

  • ok. 1720–1727 – budowa pałacu w stylu późnobarokowym. Fundatorem był Jan Jerzy Przebendowski, podskarbi wielki koronny i współpracownik króla Augusta II.
  • 1912 – pałac nabył książę Janusz Franciszek Radziwiłł, właściciel Nieborowa, poseł i senator II Rzeczypospolitej. Obiekt pozostawał w rękach rodziny Radziwiłłów do 1947 r.
  • 1944 – podczas powstania warszawskiego budynek został zniszczony w około 70%.
  • 1948–1949 – odbudowa pałacu według projektu Bruna Zborowskiego, bez skrzydeł bocznych i oficyn (w ich miejscu poprowadzono torowiska tramwajowe). Orędownikiem zachowania zabytku był Jan Zachwatowicz, architekt, generalny konserwator zabytków.
  • 1950–1990 – w gmachu mieściło się Muzeum Lenina.
  • 30 stycznia 1990 – pałac stał się siedzibą główną Muzeum Niepodległości.

Produkcja: Summer Story Agency/2025
Realizacja: Maciek Jaźwiecki & Patryk Grochowalski
***
Fot. 1 „Pałac Przebendowskich w trakcie o odbudowy”/ 1948/Archiwum fotograficzne Stefana Rassalskiego/NAC
Fot. 2-3 „Pałac Przebendowskich w trakcie odbudowy”/Budowa trasy W-Z w Warszawie/ 1949/Wojskowa Akademia Fotograficzna /NAC
Fot. 4-5 „Odbudowany Pałac Przebendowskich/ 1950/Archiwum fotograficzne Stefana Rassalskiego/NAC
***
BUDUJEMY NOWY DOMW związku z przypadającymi na 2025 rok obchodami 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy zespół DSH przygotował program nawiązujący do tamtych doświadczeń i uwzględniający zarówno świadectwa źródłowe, jak i ustalenia merytoryczne dotyczące odbudowy Warszawy, które trafiły do przestrzeni publicznej w ostatnich kilkunastu latach. Projekt wprowadza także do obiegu nieznane materiały audiowizualne, w tym świadectwa z Archiwum Historii Mówionej DSH. Koordynatorem merytorycznym programu DSH „Budujemy Nowy Dom” jest Piotr Jakubowski, zastępca dyrektorki DSH. W programie m.in. wystawa plenerowa „BUDUJEMY NOWY DOM. ODBUDOWA WARSZAWY 1945-1952” (wrzesień–grudzień 2025), wystawa czasowa „WARSZAWA NA NOWO. FOTOGRAFIE REPORTERSKIE 1945–1949” (wrzesień 2025-luty 2026), premiery nowych edycji albumów „Budujemy Nowy Dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945–1952” i „Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945–1949”, spacery miejskie z Jerzym S. Majewskim i Tomaszem Markiewiczem szlakiem najciekawszych, mniej znanych lokacji w stolicy związanych z odbudową miasta w cyklu „Budujemy Nowy Dom – historie nieznane”, a także cykl „Czwartki z odbudową Warszawy”, prezentowany od marca do grudnia 2025 w mediach społecznościowych DSH i Kulturalnej Warszawy. 

Projekt DSH „Budujemy Nowy Dom” jest częścią zainicjowanego i finansowanego przez Miasto Stołeczne Warszawa programu kulturalnego z okazji 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy.

 

#budujemynowydom #80rocznicarozpoczeciaodbudowystolicy